ÇOCUK İSTİSMARI 

İstismar Türleri ve Belirtileri Nelerdir?

İstismar türleri fiziksel, duygusal ve cinsel istismar olarak sıralanabilir.

FİZİKSEL İSTİSMAR

Çocuğun kaza dışı fiziksel açıdan zarar görmesi ve bedensel bütünlüğünün bozulmasıdır. Bazı fiziksel istismar örnekleri: 

  • Tokat ve yumruk atmak, tekmelemek, fırlatmak 
  • Isırmak, vurmak, yakmak

  • Belli nesnelerle zarar vermek (bıçak, kemer vb.)
  • Saç ve kulak çekmek

Fiziksel istismar nasıl fark edilir? 

Bazı belirtileri:

    • Açıklanamayan, kaza dışı gerçekleşen yara, bere, darbe izleri, yanıklar, kırık ve çıkıklar 
    • Baş, karın ağrısı gibi fiziksel yakınmalar
    • Mevsim şartlarına uymayan ve vücudu saklamak için giyilen giysiler
    • Okul devamsızlığı ve/veya düşük okul başarısı
    • Okul kurallarına uymama, disiplin suçları
    • Duygularını düzenlemede ve kendini ifade etmede zorluk
    • İlişki kurmada zorluk (akran, öğretmen ve aile ile)
    • Depresif (üzgün, mutsuz, keyifsiz) duygu durumu
    • İntihar düşünceleri
    • Yoğun öfke ve karşı gelme davranışı geliştirme

DİKKAT

İstismar yaralanması ile kaza yaralanması farklıdır. Bunları ayırt etmek için dikkat edilmesi gereken üç temel nokta vardır: 

  • Yaralanmaların sıklığı (Eğer yaralanmalar sıklıkla oluyorsa, istismar yaralanması olma olasılığı yüksektir.) 
  • Yaralanmaların mantıklı bir açıklamasının olmaması 
  • Yaralanmaların vücudun hangi bölgesinde olduğu
(Kaza sonucu yaralanmalar vücudun kemikli kısımlarında olurken, istismar ile oluşmuş yaralanmalar yumuşak dokularda olur) 

DUYGUSAL İSTİSMAR

Ergenin, kendini olumsuz etkileyen tutum ve davranışlarla karşılaşması ya da gereksinim duyduğu ilgi, sevgi ve bakımdan yoksun bırakılması toplumsal ve bilimsel standartlara göre psikolojik zarara uğrama durumudur. Ergenin duygusal bütünlüğüne ve kişilik gelişimine zarar veren her türlü davranıştır. Bazı duygusal istismar örnekleri:

  • Duygusal olarak yokmuş gibi davranmak (görmezden gelme, ihmal ve ihlal) 
  • İhtiyaç duyduğu sevgi, ilgi ve yakınlığı göstermemek

  • Fikrini sormamak, değer vermemek veya önemsememek

  • Destek ve rehberlik belirtisi olmaksızın sürekli eleştirmek

  • Aşağılamak, reddetmek

  • Suçlamak, cezalandırmak

  • Dalga geçmek, lakap takmak
Duygusal istismar nasıl fark edilir? 

Bazı belirtileri:

  • Yetersiz öz bakım

  • Düşük akademik başarı/ düşük akademik başarıdan dolayı okuldan atılma 
  • Düşük öz saygı 
  • Sürekli pasif (çekingen) ya da saldırgan davranış 
  • Akran ilişkilerinde çatışmalar

  • İçe kapanma

  • Suç işleme de dahil olmak üzere yıkıcı davranışlar 
  • İntihar düşünceleri 

CİNSEL İSTİSMAR

Çocuğun bir yetişkin veya cinsel açıdan olgun ergen tarafından cinsel uyarım ve doyum için kullanılmasıdır. Cinsel istismar temas içeren ve temas içermeyen şekillerde olabilir. 

Temas içermeyen cinsel istismar örnekleri:

  • Sözlü taciz / cinsel içerikli konuşma (karşı taraf üzerinde yarattığı etkiye dikkat etmeden)

  • Teşhircilik

  • Çocuğa/ gence video, fotoğraf gibi pornografik materyallerin gösterilmesi 
  • Çocuğun/ gencin cinsel içerikli fotoğraflarının/videolarının çekilmesi veya pornografik amaçlı kullanılması

  • Röntgencilik 
Temas içeren cinsel istismar örnekleri:

  • Cinsel dokunma /mahrem bölgelere temas içeren her türlü davranış 
  • Cinsel sömürü (pornografi ve fuhuş)

  • Tecavüz 
Cinsel istismar nasıl fark edilir? 

Bazı belirtiler:


  • Yürümede ya da oturmada zorluk

  • Fiziksel yakınmalar (karın ve baş ağrısı, kusma)

  • Açıklaması olmayan dudak/ağız ve genital/anal çevresinde ağrı, şişme, kızarma, kanama

  • Aşırı temizlenme ihtiyacı veya temizliğin ihmali

  • Aşırı riskli davranışlar (kendine zarar verme) ve intihar girişimleri 

Çocuk İstismarında Doğru Bilinen Yanlışlar

YANLIŞ

Eğer fiziksel temas içermiyorsa istismar değildir. 

DOĞRU

Temas içeren fiziksel istismar, istismar türlerinden sadece bir tanesidir. İstismar sözlü, duygusal, cinsel, ekonomik ve sosyal olabilir. 

YANLIŞ

Yalan söylüyor, eğer gerçek olsaydı olaydan hemen sonra yaşadıklarını açıklardı. 

DOĞRU

İstismara uğrayan çocuklar/ ergenler utandıkları, korktukları, kendilerine inanılmayacağını düşündükleri ya da olanlardan kendilerini sorumlu hissettikleri için yaşadıkları istismarı anlatamıyor olabilirler. Çocuk size gelerek yaşadığı bir istismar durumundan bahsediyorsa ona İNANIN. Çocuklar bu konuda yalan söylemez.

YANLIŞ

Birden çok defa yaşandığına göre istismar değildir, rıza vardır. 

DOĞRU

İstismar mağdurunun yaşananları anlatmaması rıza anlamına gelmez. Yaşananları anlatmamasının birçok sebebi olabilir. Saldırgan tarafından tehdit edilmiş olabilir, utanç ve suçluluk duyabilir. Kimi zaman mağdur, ailenin dağılmasından korktuğu için susabilir.

YANLIŞ

Sadece düşük gelir seviyesine sahip ailelerden gelen çocuklar istismara uğrar.

DOĞRU

Her sosyoekonomik düzeyden, her sosyokültürel gruptan çocuk istismara maruz kalabilir.

YANLIŞ

İstismarcılar, dışarıdan fark edilebilen anormal davranışları olan yabancı kişilerdir.

DOĞRU

İstismarcılar genellikle çocuğun ailesinden, akrabalarından, yakın temasta olduğu ve tanıdığı kişilerdir.

YANLIŞ

Sadece kız çocukları risk altındadır.

DOĞRU

Hem kız hem oğlan çocuklar risk altındadır. 

NİRENGİ DERNEĞİ İSTİSMARA KARŞI DESTEK HATTI

Nirengi Derneği olarak İstismara Karşı Destek Hattı programı ile 18 yaş altındaki istismara maruz kalan çocuklara ve bakım verenlerine ücretsiz yasal danışmanlık ve psikososyal destek hizmeti sunuyoruz.

Destek Hattı 0850 216 53 67 numaralı telefondan hafta içi 10:00-19:00 saatleri arasında hizmet vermektedir. Eğer desteğe ihtiyacın varsa bu hattı arayabilirsin. Çağrıyı yanıtlayan ekip arkadaşlarımız sana en kısa sürede destek olmak için bazı sorular soracak. Bu soruları sorarken kibar, sabırlı, duyarlı davranacaklarını ve seni ne anlatırsan anlat kesinlikle yargılamayacaklarını bilmeni istiyoruz.

Destek hattı kapsamında suç bildirimi, CMK/Adli Yardım Avukatları ve yargılama süreçlerine ilişkin ücretsiz yasal destek alabilirsin. Aynı zamanda İstismara Karşı Destek Hattı ile, fiziksel şiddete maruz kalan kişi olarak, psikososyal destek için nereye ve ne şekilde başvuracağın, başvurunun ardından psikososyal destek sisteminin nasıl işleyeceği konularında bilgi almak ve en kısa sürede ihtiyaç duyduğun psikososyal danışmanlığa ücretsiz ulaşabilmen için seni destekleyebiliriz.

Hatırlatmak isteriz ki;

  • Bu hat bir ihbar hattı değildir. İhbar için 112’yi aramalı veya ilindeki Cumhuriyet Savcısına başvurmalısın.
  • Görüşmelerimiz Kişisel verilerin Korunması Kanunu uyarınca kayıt altına alınmaktadır.
  • Telefon görüşmemiz sırasında henüz bildirimi yapılmamış bir suçtan/suç şüphesinden söz edersen, yasal sorumluluğumuz gereği bunu adli mercilere bildirmek durumundayız.

UNUTMA, YAŞADIKLARIN HİÇBİR KOŞUL ALTINDA SENİN SUÇUN DEĞİL!